هر مکتبی برای زندگی سعادتمند انسان‌ها، سبک زندگی و الگویی ارائه داده و از آن طریق جامعه مطلوب و سالم را نشان می‌دهد. یکی از بهترین الگوها و روش‌های تربیتی و ملاک‌ها در سبک زندگی دینی، سبک و الگوی زندگی فاطمی(س) است.

سبک زندگی حضرت زهرا(س) و امیر مؤمنان(ع) یا همان الگوی فاطمی و علوی در تمام ابعاد، الگویی بی‌نظیر است. آن بانو الگوی تمام زنان انقلابی و مبارز و سیاسی، حتی تمام زنان خانه دار عالم بوده و از همۀ جهات در عرصه زندگی بشری اسوه است. در کنار ساده زیستی و وفاداری در زندگی مشترک باید به فرزندآوری حضرت زهرا(س) نیز اشاره کرد. در نظر داریم که برخی زوج‌ها به دلایلی خاص و استثناهایی نمی‌توانند فرزندان بیشتری داشته باشند اما به یقین همۀ خانواده‌ها اینچنین نیستند. ضرورت تکثیر نسل و جلوگیری از پیر شدن جامعه اسلامی و آموزه‌های بسیار از سبک زندگی فاطمی، از آن موارد پر اهمیتی است که باید مورد توجه زوج‌های جوان قرار گیرد.

گفت‌وگوی ما را با حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمد علی قاسمی، مدیر گروه فقه پزشکی مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام و مؤسسه موضوع شناسی احکام فقهی؛ درباره اهمیت و ضرورت فرزندآوری در سبک زندگی فاطمی می‌خوانید.

فرزندآوری، وظیفه‌ای عمومی برای حفظ نظام اسلامی

دکتر قاسمی با اشاره به اینکه فرزندآوری در حوزه‌های سیاسی، علمی، فرهنگی و ماندگار شدن یک جامعه در دیدگاه مقام معظم رهبری و ولایت جایگاهی بس سترگ دارد، می‌گوید: حضرت آقا تکثیر نسل را برای حفظ نظام اسلامی‌ وظیفه‏ای عمومی می‌دانند و بارها اشاره کرده‌اند «معروفی بالاتر از ایجاد و حفظ نظام اسلامی ‌نداریم. هر کسی که در این راه تلاش کند، آمر به معروف است. اعتلای فرهنگ، محیط اخلاقی، سلامت محیط خانوادگی و تکثیر نسل معروف هستند و همه مؤظف‏اند در راه گسترش این معروف‏ها تلاش کنند». یا در جای دیگری ایشان با اشاره به اینکه تکثیر نسل، حفظ نظام را به دنبال دارد می‌فرماید «محدود کردن نسل، برای کشور خطر بزرگی است و با روند کنونی کشور دچار پیری عمومی خواهد شد». رهبری فرزند آوری را از مجاهدت‌های زنان و وظایف آنان معرفی کرده است؛ زیرا فرزند آوری در حقیقت به تعبیر ایشان هنر آنان است و خدای متعال ابزار پرورش فرزند را به بانوان عنایت کرده است.

او با تاکید بر اینکه سبک زندگی حضرت زهرا(س) در فرزند آوری و تربیت فرزند، بهترین روش زندگی است، توضیح می‌دهد: زهرای مرضیه(س) با امیرالمؤمنین(ع) 9 سال زندگی مشترک داشت و در این مدت کوتاه چهار فرزند را به جامعه اسلامی هدیه کرد و یک فرزند ایشان نیز در دوران قبل از وضع حمل به دلیل اتفاقاتی که افتاد به شهادت رسید. از جهت مسائل پزشکی گاهی اوقات اشکالاتی گرفته می‌شود که چگونه یک خانم در 9 سال، می‌تواند پنج فرزند به دنیا بیاورد. پاسخ این است نخست باید در نظر داشته باشیم که حضرت زهرا(س) متفاوت از سایر زنان عالم است، دوم ایشان معصومه هستند و به عصمت متصل بودند بنابراین وظایف متفاوتی داشتند.

فرزند پروری در سبک زندگی فاطمی

این پژوهشگر دینی ادامه می‌دهد: یک خانم به لحاظ شرایط و مسائل پزشکی می‌تواند فرزندان بیشتری داشته باشد اما باید فرهنگ سازی شده و به عنوان سبک زندگی درست، فرزندآوری در جامعه ترویج شود. مشکل اقتصادی دلیل عدم فرزندآوری نیست؛ چرا که شاهد هستیم افرادی که ثروت بیشتری دارند، فرزندان کمتری نیز دارند. این امر حکایت از این دارد که فرهنگ‌سازی و سبک زندگی درست ارائه نشده است.

دکتر قاسمی در پاسخ به این پرسش که فرزندآوری چه ضرورتی دارد، بیان می‌کند: سبک زندگی حضرت زهرا(س) دقیقاً مطابق دستورات الهی و فرمایشات پیامبر اسلام(ص) است. در کلام نورانی قرآن به ضرورت فرزندآوری اشاره شده و آثار و برکات فراوانی برای آن ذکر شده است. در آیات 51 تا 53 سوره حجر خداوند به فرزندآوری تشویق کرده است. همچنین در آیه 72 سوره نحل، فرزند را یکی از بزرگترین نعمت‌های الهی معرفی کرده است. «خدا برای شما همسرانی از جنس خودتان قرار داد و از همسرانتان، فرزندان و نوادگانی پدید آورد و از نعمت‌های پاکیزه و دلپذیر به شما روزی داد». در آیات دیگری، از جمله آیه 71 سورۀ هود به فرزند و فرزندآوری بشارت داده‌ است. «پس همسرش در حالی که ایستاده بود از شنیدن گفتگوی فرشتگان با ابراهیم خندید. پس او را به اسحاق و پس از اسحاق به یعقوب مژده دادیم». در آیۀ 46 سورۀ کهف، از فرزند به عنوان زینت زندگی یاد شده است. «مال و فرزندان، آرایش و زیور زندگی دنیا هستند. ولی اعمال شایسته پایدار نزد پروردگارت از جهت پاداش بهتر و از لحاظ امید داشتن به آنها نیکوتر است». در برخی آیات مانند آیه 133 سوره شعرا به اینکه فرزندان بازوان و مددی برای زندگی پدر و مادر هستند، نیز اشاره شده است.

فرزند صالح یکی از باقیات صالحات

این استاد حوزه و دانشگاه بیان می‌کند: در زندگی حضرت زهرا(س) وقتی فرزندی متولد می‌شد، همه خانواده شاد بودند و تولد این فرزند را بشارت می‌دادند و پیامبر گرامی اسلام(ص) برای کودک نام انتخاب می‌کرد. این امر نشان از عظمت فرزند دارد از آن به بشارت یاد شده است. در روایات فراوانی هم فرزندآوری بسیار تشویق شده است. فرزندان باعث شادی و لذت‌آوری زندگی هستند و تداوم حیات و زندگی با فرزندآوری تحقق می‌یابد. با تکثیر نسل و فرزندآوری جریان حیات بشر بر کره خاکی تداوم پیدا می‌‎کند. تربیت فرزند زمینه ساز رشد والدین و همینطور ایجاد حس مفید بودن است. عامل نشاط خانواده بوده و رشد و برکات اقتصادی به واسطه فرزندان در خانواده ایجاد می‌شود. در روایتی داریم که شخصی خدمت پیامبر گرامی اسلام(ص) آمد. حضرت دید آن شخص ناراحت است و علت افسردگی و ناراحتی او را جویا شد. وی گفت: یا رسول الله، خداوند سومین دختر را هم به من داده است. اولین جمله‌ای که وجود مبارک پیامبر گرامی اسلام(ص) فرمود این بود که «روزی او بر عهدۀ خداست و سنگینی‌اش بر زمین است». کنایه از این که نباید ناراحت باشید بلکه باید به سبب داشتن فرزندان دختر خدای متعال را شکرگزار باشید.

دکتر قاسمی با بیان اینکه فرزندان باقیات صالحات هستند، می‌گوید: آیات قرآن مانند آیه 46 سوره کهف تصریح می‌کنند که مال و فرزند، زینت زندگی دنیاست و باقیات صالحات یعنی ارزش‌های پایدار و شایسته ثوابش نزد پروردگارت بهتر و امیدبخش‌تر است. فرزندآوری و تربیت نسل صالح از امور مهمی است که موجب بقای انسان شده و به‌عنوان عمل نیک، ره‌توشه آخرت او و پیش‌فرستاده‌اش‌ می‌شود. از نظر سیاسی هم فرزندان حضرت زهرا(س) بعنوان سادات در عالم، وظیفه تبلیغ شیعه و دین اهل بیت(ع) را بر عهده دارند. کاهش فرزندآوری و حرکت به سمت کهنسالی آسیب‌های فراوانی برای جامعه دارد و در دراز مدت با کم شدن سربازان مقاوم و رشید، جوانان فرهیخته و صاحب علم و نیروی کار، جامعه به اضمحلال کشیده خواهد شد. برای همین است که پیامبر گرامی اسلام(ص) فرمود «ازدواج کنید تا صاحب فرزند شوید و نسل شما زیاد گردد. من در روز قیامت به زیادی افراد امتم بر امت‌های دیگر مباهات می‌کنم». البته سیاست‌گذاران و دولتمردان نیز در این زمینه باید زیرساخت‌ها و امکانات لازم را فراهم کنند؛ چرا که فرزندان بیشتر سبب سرازیر شدن نعمت‌ها و امکانات بیشتر می‌شود. بنابراین با الگو گرفتن از سبک زندگی فاطمی و اسلامی می‌توان جامعه‌ای جوان و پویا داشت، چرا که اگر ایرانی قوی و مقتدر می‌خواهیم باید به سبک زندگی اهل بیت عصمت سلام الله علیهم و دیدگاه اسلام و گسترش آن درباره جوانی جمعیت توجهی ویژه داشته باشیم.